|
|
|
C++'ta Değişkenleri Tanımlama ve Kullanma |
|
| Gönderiliyor lütfen bekleyin... |
|
|
Daha önce yazdığımız
"merhaba dünya" programı hariç hemen hemen tüm programlarda değişkenlerle çalışmak
zorundayız. Bu yazımızda değişken kavramını, C++ dilinde değişkenleri nasıl
isimlendireceğimizi ve kullanacağımızı öğreneceğiz. Dahası C++ dilindeki temel
veri türlerini inceleyeceğiz.
Programlarımızda işlemlerimizi yaparken verileri
kullanırız. Mesela herhangi iki sayıyı toplarız veya iki tane karakter dizisini
(string) karşılaştırırız. Bu işlemler için kullandığımız verilerimizi
değişkenler içinde tutarız. Değişkenler bilgisayar hafızasında verileri
depolayan ve isimleri olan programlamının en temel elementleridir.
Değişkenlerin isimlerinin olmasını gerektiğini
söyledik. Bir değişkeni kullanmadan önce onu tanımlamalıyız. Tanımlamayı
değişkene uygun bir isim verme ve değişkenin hangi tipten olduğunu bildirmeyle
yaparız.
Önce isterseniz değişleri C++ dili kuralların
uygun bir biçimde nasıl isimlendireceğimizi görelim. Değişken isimlerini verirken
C++'ın bir takım sıkı kurallarına uymamız gerekir. Bu kurallar:
-
Değişkenlerin isimleri alfabede bulunan karakterlerle başlamalı. Ama ilk
harf hariç diğer karakterler sayı olabilir.
-
C++ büyük ve küçük harf duyarlıdır. Yani Sayi,
sayi ve SAYI hepsi ayrı değişken olarak
algınalırlar.
-
Değişken isimleri birden fazla kelime olduğu zaman;
kelimelerin arasına boşluk konmaz. Bu tür değişkenleri ya
kelimeleri birleştirerek veya kelimeler arasına _ (alt çizgi)
karakteri koyararak isimlendiririz.
-
Değişkenlerin isimleri !, ?, {, ] gibi karakterler
içeremezler.
-
C++'ın anahtar kelimelerini de değişken isimleri
olarak kullanamayız.
sayi, tamsayi1, toplam, Fark, KullaniciAdi,
isim, _Adres, sinif_ortalaması, kurallar göre adlandırılmış değişkenlerdir.
Diğer taraftan 1.sayi, tamsayi 1, fark!, 3.sinif_ortalamasi
geçersiz değişken isimleridir. Böyle yanlış adlandırılmış değişkenleri içeren
programlar derlenmez!
Anahtar kelimeler C++ dilinde bulunan komutların
isimleridir. Bunları direk olarak değişken ismi olarak kullanamayız.
Ayrıca alt çizgi ile başlayan değişken tanımlamadan
kaçınmalıyız. Çünkü genelde C++ kütüphanelerini yazan programcılar değişkenlerini
alt çizgi ile başlayan isimler verirler. Bu da isimler arasında çakışma yaratabilir.
Değişkenleri isimlendirmeyi öğrendikten sonra sonra sıra C++ dilindeki temel
veri türlerini öğrenmeye geldi.
Verileri
bilgisayarda program çalışırken bellekte(RAM) depolanır. Bilgisayar belleği bitlerden oluşmuştur. Bir bit
temel olarak 1 veya 0 değerini alır. Sekiz tane bit bir byte
eder. Bilgisayarın hafızasında verilerin kapladıkları alanlar byte türünden ifade ederiz (bir
çok sistemde bu böyledir). C++ verileri ihtiyacımıza göre değişik tiplerde tanımlarız kullanırız.
C++ dilinde hazır bulunan temel veri tipleri
şunlardır:
| Değişken |
Boyu* |
Açıklaması |
Değer
Aralığı |
| char |
1 |
karakter
veya 8 bit uzunluğunda tamsayı |
signed: -128
ile 127 arasında
unsigned: 0 ile 255
|
| short |
2 |
16
bit uzunluğunda tamsayı |
signed:
-32768 ile +32767 arasında
unsigned: 0 ile 65535 arasında |
| long |
4 |
32
bit uzunluğunda tamsayı |
signed:
-2147483648 ile +2177483647 arasında
unsigned: 0 ile 65535 arasında |
| int |
|
Tamsayı
tipidir. DOS'ta ve Win3.1'de 16 bit uzunluğunda ama Windows9x, WinNT, Win200
ve WinXP 32 bit. |
short
ve long türlerine bakınız. |
| float |
4 |
Kesirli
sayı. |
3.4e
+/- 38 (7 basamak) |
| double |
8 |
Geniş
ve fazla duyarlıklı kersirli sayı. |
1.7e
+/- 308 (15 basamak) |
| long
double |
10 |
double
tipinin daha genişidir. |
1.2e
+/- 4932 (19 basamak) |
| bool |
1 |
true(doğru)
veya false(yanlış) değerini alır. Eski derleyiciler bu türü desteklemeyebilir.
Yeni ANSI C++ standardında eklenmiştir. |
doğru
veya yanlış. |
| wchar_t |
2 |
char
tipinden geniş olur Unicode tipinde değişkenleri destekler. |
geniş
karakterler (unicode) |
*Yalnız platform ve işletim sistemine
göre değişkenlerin boyutları yukarıdakilerden farklı olabilir. Ama ANSI C++
standart derleyicilerinin hepsi yukarıdaki veri tiplerini desteklerler. Yukarıda
dikkate ederseniz değişkenlerin çoğunun unsgined ve signed versiyonları
var. Bunlardan signed olanları hem pozitif hem de negatif değerler alırken;
unsigned versiyonlar ise sadece pozitif değerler alırlar.
Değişkenleri isimlendirdik ve onların tiplerini
öğrendik. Şimdi değişkenleri bildirmeyi ve onları kullanmayı öğrenelim. Genel
olarak temel veri tiplerinden olan değişkenleri şu şekilde tanımlarız:
;
Yukarıdaki kurala uygun olarak aşağıda bununla
ilgili örnekler vardır:
int
sayi;
unsgined
int a;
char
karakter;
float
sayi_2;
bool
dogru_yanlis;
unsigned
long uzunTamsayi;
Yukarıdaki değişken tanımlamalarının hepsi kurallara
uygundur. İstersek birden fazla değişkeni bir satırda tanımlama
olanağımız vardır:
int
sayi1, sayi2, sayi 3;
char
karakter, baskabir_karakter;
Örnekte int tipinden
üç değişkeni tek bir satırda tanımlamayı ve aynı şekilde char tipinden iki değişkeni
tek bir satırda tanımlıyoruz. Burda dikkat edilmesi gereken nokta değişkenlerin
arasına virgül koymamız gerektiğidir.
Değişkenlere değer atama işlemi için eşittir
(=) operatörünü kullanırız. Mesela aşağıdaki kod parçasında önce x değişkenini
sonra da y değişkenini tamsayı (int) tipinde bildirdik. Sonra programın herhangi
bir yerinde x'in içeriğini 25 yaptık. Bunun hemen ardından y'nin değerini 14
yaptık. En son kısımda x'in değerini y'de depoladık.
int x;
int
y;
......
x=25;
y=14;
....
y=x;
Değişkenlerin değerlerini ilk tanımladığımız
anda da atayabiliriz. Aşağıda bununla ilgili örnekler verelim:
double
t=3.25;
bool dogru_mu=false;
long int
s1=12345, s2=-694312978425;
double t=3.25;
//
İki tamsayı alan ve toplamını bulan program
#include
int
main()
{
int sayi1;
int sayi2;
int
toplam;
cout <<
"\n Lütfen birinci tamsayıyı girniz: ";
cin >> sayi1;
cout
<<"\n Lütfen ikinci tamsayıyı girniz: ";
cin >> sayi2;
toplam
= sayi1 + sayi2;
cout << "\n "
<< sayi1 << "
+ " << sayi2 << " =
" << toplam << endl;
return
0;
}
|
Son olarak yukarıdaki programı yazalım. Programda
int tipinden sayi1, sayi2 ve toplam değişkenlerimizi tanımladık. Sırası ile
kullanıcıdan bu değişkenlerin değerlerini aldık ve sonucu ekrana yazdırdık.
Program basit gibi görünebilir ama mutlaka yazın, derleyin ve çalıştırın.
Bir sonraki yazımızda C++'ın sabitlerini ve
operatörlerini inceleyeceğiz. Herkses iyi programlamalar :-))
|